Hoe negatieve feedback op sociale media journalistieke keuzes beïnvloedt

Dit onderzoek bekijkt hoe de angst voor negatieve reacties van het publiek de keuzes van factcheckers en socialemediaredacteuren beïnvloedt. Op sociale media, waar nieuwsorganisaties en het publiek met elkaar in gesprek gaan, kunnen reacties soms vijandig zijn. Uit interviews met 20 Vlaamse socialemediaredacteuren en 11 Nederlandse en Vlaamse factcheckers blijkt dat ze rekening houden met mogelijke negatieve reacties bij het kiezen van onderwerpen, het taalgebruik en de verspreiding van nieuws. Deze invloed verschilt per persoon en is gebaseerd op gevoel, niet op feiten.

• Negatieve feedback beïnvloedt journalistieke keuzes
  Zowel socialemediaredacteuren als factcheckers krijgen te maken met negatieve reacties van het publiek op sociale media. Dit beïnvloedt hoe zij nieuws selecteren, bewerken en presenteren. Anticiperen op reacties speelt een grote rol in hun dagelijkse werk en beïnvloedt hun journalistieke autonomie.
• Socialemediaredacteuren: balans tussen clicks en kritiek
  Socialemediaredacteuren focussen op het aantrekken van bezoekers naar nieuwswebsites. Ze proberen content te maken die interessant is en veel wordt aangeklikt, maar willen tegelijkertijd negatieve reacties vermijden. Dit betekent dat ze voorzichtig zijn met onderwerpen, taalgebruik en strategieën, zoals het sluiten van reacties of het aanpassen van woorden. Deze “voorzichtige” aanpak is vaak praktisch en bedoeld om tijd te besparen en stress te voorkomen.
• Factcheckers: focus op waarheid en transparantie
  Factcheckers richten zich meer op het vinden van de waarheid en het helder overbrengen van feiten. Ze passen hun taal en toon aan om provocatie te vermijden, maar blijven trouw aan journalistieke standaarden. Hoewel ze negatieve feedback niet volledig negeren, laten ze hun kernwaarden zwaarder wegen dan de reacties.
• Zelfcensuur of strategie?
  Hoewel journalisten vaak niet erkennen dat ze zichzelf censureren, blijken hun keuzes soms te worden beïnvloed door angst voor kritiek. Dit gebeurt subtiel, bijvoorbeeld door onderwerpen uit te stellen, woorden zorgvuldig te kiezen of reacties te beperken. Dit kan een manier zijn om zichzelf te beschermen, vooral als er weinig steun is vanuit de redactie.
• Oproep tot actie
  Het onderzoek benadrukt dat nieuwsorganisaties duidelijke richtlijnen nodig hebben voor het omgaan met negatieve feedback. Academisch onderzoek zou meer aandacht moeten geven aan het ontwikkelen van strategieën en best practices voor journalisten om met kritiek om te gaan. Dit helpt hen om ondanks uitdagingen hun journalistieke integriteit te behouden.