Descriptieve normen spelen sleutelrol bij het online sportgokgedrag van jongeren

Gokken is steeds meer onderdeel geworden van de sportcultuur, wat zorgen oproept over de blootstelling van jongeren aan sportweddenschappen. Dit onderzoek keek naar hoe groepsnormen binnen Vlaamse sportclubs in relatie staan tot het online sportgokgedrag van jongeren (18-25 jaar). Uit een enquête met 1290 deelnemers bleek dat lid zijn van een sportclub samenhangt met vaker online gokken op sport. Dit komt vooral door wat jongeren denken dat hun peers doen (descriptieve normen), niet door wat ze denken dat peers goedkeuren (injunctieve normen). Dit benadrukt het belang van gerichte preventie in sportclubs.

Sociale normen en gokgedrag binnen sportclubs

• Jongeren die lid zijn van een sportclub gokken vaker online op sport dan jongeren die geen lid zijn van een sportclub. Dit verband wordt deels verklaard door descriptieve normen. Jongeren die lid zijn van een sportclub geven namelijk aan dat ze peers vaker zien gokken op sport, wat in relatie staat tot hun eigen sportgokgedrag.
• Injunctieve normen, zoals de goed- of afkeuring van peers, mediëren dit verband niet. Jongeren lijken zich meer te laten beïnvloeden door wat peers daadwerkelijk doen dan door wat peers goedkeuren of afkeuren.
• De invloed van descriptieve normen sluit aan bij de sociale normentheorie, die stelt dat mensen hun gedrag aanpassen aan wat ze als normaal zien in hun omgeving.
• Jongeren in sportclubs kunnen zich aanpassen aan gokgedrag om erbij te horen of sociale acceptatie te krijgen. Sportclubs, met hun sterke groepsdynamiek en competitieve sfeer, lijken deze normen te versterken.

Andere vormen van gokken

• Hoewel het onderzoek specifiek naar sportweddenschappen keek, kunnen deze (percepties van) descriptieve normen onder jongeren ook in verband staan met andere gokactiviteiten, zoals loterijen of online casino’s.
• De context waarin sportgokken plaatsvindt is belangrijk. Sportclubs lijken groepsdruk te versterken, terwijl andere gokvormen vaak meer individueel bepaald worden.

Maatschappelijke implicaties

• Sportclubs kunnen een sleutelrol spelen in het voorkomen van gokken door bijvoorbeeld educatieve programma’s aan te bieden die verkeerde percepties over gokken corrigeren.
• Alternatieve activiteiten en het afwijzen van gokken, aangemoedigd door coaches, trainers en leidersfiguren, kunnen een gezonde sociale omgeving bevorderen en gokken ontmoedigen.

Aanbevelingen voor vervolgonderzoek

• Toekomstig onderzoek kan objectieve data gebruiken om zelfrapportage te valideren en meer diverse steekproeven betrekken om de generaliseerbaarheid te vergroten.
• Verschillen tussen types sportclubs (bijvoorbeeld teamsport versus individuele sporten) en de rol van gender kan verder worden onderzocht. Mannen blijken namelijk ook in deze studie weer vaker te gokken op sport dan vrouwen.