Drie vragen over AI in huis: privacy, rollen en automatisering
Dit artikel onderzoekt hoe Artificiële Intelligentie (AI) thuis een invloed zou kunnen hebben op huishoudelijke taken, gezinstoezicht en de (her)waardering van interpersoonlijke communicatie. Er worden drie soorten AI-systemen geïdentificeerd: als hulp in huis, toezichthouder en metgezel. Dit onderzoek benadrukt hoe wetenschappelijk onderzoek de beloften van ontwikkelaars nuanceert. AI kan bijvoorbeeld subtiel huishoudelijke taken herverdelen, toezicht veranderen en bestaande gezinsdynamiek beïnvloeden. Het is belangrijk te reflecteren over welke rollen AI mag spelen in ons huishouden, welke prijs we betalen en of AI past bij onze waarden en normen. Beleidsmakers moeten focussen op AI’s sociale invloed, niet alleen op techniek.
Studie over
artificiële intelligentie
Onderzoeksmethode(n)
Literatuurstudie
Medium/technologie
Artificiële intelligentie (AI)
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
Artificiële intelligentie
interpersoonlijke communicatie
Kerninzichten
De drie rollen van AI in huis
Hulp in huis: AI kan huishoudelijke taken efficiënter maken, maar dit kan ervoor zorgen dat we taken alleen nog waarderen op hoe snel ze gedaan zijn. AI kan ook nieuwe rollen en verantwoordelijkheden creëren, zoals het beheren van deze systemen. Dit kan leiden tot een ongelijke verdeling van taken, vooral als technische kennis nodig is.
Gezinstoezicht: AI gericht op veiligheid en controle kan de zorg binnen families veranderen. Het draait niet meer alleen om vertrouwen, maar ook om toezicht. Dit kan de dynamiek binnen relaties beïnvloeden.
Metgezel: AI kan menselijke eigenschappen nabootsen en gezelschap bieden, vooral aan mensen die zich eenzaam voelen. Maar het vergelijken van AI met echte mensen kan ervoor zorgen dat we menselijke interacties minder waarderen, juist omdat die vaak imperfect en uniek zijn.
Drie grote vragen over AI in huis
Nieuwe of veranderde rollen: Welke nieuwe rollen brengen AI-systemen in huis? Wie krijgt de verantwoordelijkheid voor het beheren van deze systemen en hoe verandert dat de machtsverdeling in het gezin?
De prijs van AI: Wat zijn we bereid op te geven voor het gebruik van AI? Dit kan gaan om privacy, tijd en controle over persoonlijke gegevens.
Tot hoever willen we automatiseren?: Willen we dat AI menselijke taken zoals zorg, communicatie en huishoudbeheer overneemt? Dit kan het huis efficiënter maken, maar ook minder menselijk en warm.
De impact van AI hangt af van hoe we het gebruiken AI kan zowel positieve als negatieve gevolgen hebben, afhankelijk van hoe het in een huishouden wordt geïntroduceerd. Het is belangrijk om te kijken of AI past bij de waarden en normen van een gezin en hoe het technologiegebruik wordt afgestemd op de specifieke situatie.
Martens, M., Vanden Abeele, M., & De Wolf, R. (2025). Home maintainer, guardian or companion? Three commentaries on the implications of domestic AI in the household. Family Relations, 74(3), 1098-1108. https://doi.org/10.1111/fare.13162
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.