Hoe media onze kennis en houding over klimaatverandering beïnvloeden

Om klimaatverandering effectief aan te pakken is brede publieke steun onmisbaar. Dit onderzoek richt zich daarom op de rol van media in het informeren van burgers over klimaatverandering, en op de manier waarop media hun klimaatattitudes, steun voor klimaatbeleid en klimaatvriendelijk gedrag beïnvloedt. Twee theoretische modellen worden getoetst. Het 'deficit-model' veronderstelt dat meer kennis over klimaatverandering leidt tot positievere klimaatopvattingen. Het 'motivated reasoning-model' stelt daarentegen dat mensen informatie op een gekleurde manier verwerken, afhankelijk van hun bestaande overtuigingen. De resultaten bieden steun voor beide modellen. De relatie tussen mediagebruik en klimaatkennis varieert naargelang het type media en de ideologische voorkeuren van burgers.

• Doel van het onderzoek
  Dit onderzoek kijkt hoe media bijdragen aan kennis over klimaatverandering en hoe ze de mening van mensen over dit onderwerp beïnvloeden. Twee modellen worden onderzocht: het 'deficit-model' en het 'motivated reasoning-model'.
  
  • 'Deficit-model'
    Het 'deficit-model' zegt dat als mensen meer wetenschappelijke informatie krijgen via media, hun kennis over klimaatverandering toeneemt. Dit leidt volgens het model tot meer steun voor klimaatvriendelijke ideeën en gedrag.‍
  • 'Motivated reasoning-model'
    Dit model stelt dat mensen informatie vaak op een gekleurde manier interpreteren. Ze kiezen informatie die past bij hun bestaande ideeën en kunnen daardoor nieuwe feiten afwijzen als die niet overeenkomen met hun overtuigingen.‍
• Niet alle media hebben hetzelfde effect
  Media zoals publieke omroepen en kwaliteitskranten helpen mensen beter te begrijpen wat klimaatverandering is. Commerciële zenders en Facebook hebben daarentegen een negatief effect op klimaatkennis. Populaire kranten hebben geen invloed op de kennis.‍
• Invloed van politieke overtuiging
  Politieke ideeën kunnen bepalen hoe informatie uit de media wordt verwerkt. Mensen met linkse ideeën leren iets meer over klimaatverandering van publieke omroepen en kwaliteitskranten dan mensen met rechtse ideeën. Toch dragen publieke omroepen ook bij aan klimaatkennis voor rechtse mensen. Bij populaire kranten en Facebook verkleinen mediagebruik en kennisverschillen tussen linkse en rechtse mensen.‍
• Media beïnvloeden meer dan alleen kennis
  Media doen meer dan alleen informatie geven. Ze kunnen ook direct mensen overtuigen om klimaatvriendelijker te denken, klimaatbeleid te steunen en hun gedrag aan te passen. Dit effect gaat verder dan alleen feiten leren.‍
• Conclusie
  Het onderzoek ondersteunt deels het 'deficit-model': media zoals publieke omroepen en kwaliteitskranten vergroten klimaatkennis, wat helpt bij het ontwikkelen van klimaatvriendelijke houdingen. Tegelijk laat het onderzoek zien dat mensen media-informatie soms afwijzen of anders interpreteren, afhankelijk van hun politieke overtuiging. In België, waar de media minder politiek verdeeld zijn, heeft ideologie minder invloed dan in bijvoorbeeld de Verenigde Staten. Verder laten de resultaten zien dat media niet alleen kennis vergroten, maar ook direct attitudes en gedrag over klimaatverandering kunnen vormen.