Tijdelijk stoppen met sociale media heeft geen grote impact op je emoties en levenstevredenheid

Social media pauzes worden steeds populairder als een manier om het welzijn te verbeteren, maar de effecten hiervan blijven onduidelijk. Deze systematische review en meta-analyse onderzochten 10 studies met 4674 deelnemers over de invloed van socialemedia-abstinentie op positieve emoties, negatieve emoties en levensvoldoening. De resultaten toonden geen significante verbeteringen in deze gebieden, ongeacht de duur van de pauze. Dit wijst erop dat het tijdelijk stoppen met sociale media niet de meest effectieve manier is om welzijn te bevorderen. Meer onderzoek naar alternatieve strategieën is nodig.

• Social media pauzes verbeteren levensvoldoening niet
  Het onderzoek toont aan dat mensen die tijdelijk stoppen met sociale media geen significante verbetering ervaren in hun algemene tevredenheid met het leven. Dit kan komen doordat de meeste pauzes in de onderzochte studies vrij kort waren, vaak slechts een week. Zulke korte periodes zijn waarschijnlijk niet krachtig genoeg om een grote verandering teweeg te brengen in hoe mensen hun leven als geheel beoordelen. Onderzoekers suggereren dat het misschien beter is om te kijken naar kleinere, dagelijkse verbeteringen, zoals hoe tevreden mensen zijn met hun dag in plaats van hun hele leven.
• Geen duidelijke invloed op positieve emoties
  De studies laten zien dat mensen die sociale media even links laten, niet meer positieve gevoelens zoals vreugde, enthousiasme of energie ervaren. Dit kan komen doordat de voordelen van een pauze, zoals meer rust of betere offline interacties, worden geneutraliseerd door nadelen zoals verveling of het gevoel iets te missen. Het lijkt erop dat deze effecten elkaar opheffen, wat resulteert in weinig tot geen verandering in positieve emoties.
• Geen afname van negatieve emoties
  Ook negatieve gevoelens, zoals angst, boosheid of schuldgevoel, nemen niet echt af tijdens een sociale media pauze. Dit kan deels verklaard worden doordat mensen al lage niveaus van negatieve emoties hadden voordat ze begonnen met de pauze. Daarnaast kunnen sommige mensen tijdens de pauze ook negatieve gevoelens ervaren, zoals verveling of een gevoel van isolatie, waardoor de voordelen mogelijk minder sterk uitvallen.
• Duur van de pauze maakt weinig verschil
  Of iemand nu één dag, een week of zelfs vier weken stopt, de duur van de sociale media pauze lijkt geen verschil te maken in de effecten op emoties of levensvoldoening. Dit suggereert dat korte pauzes niet genoeg zijn om significante veranderingen te veroorzaken, terwijl langere pauzes mogelijk meer nadelen met zich meebrengen, zoals een groter gevoel van vervreemding of gemis. Er is echter te weinig onderzoek gedaan naar langere pauzes om hier definitieve conclusies over te trekken.
• Mogelijke nadelen van sociale media pauzes
  Sommige studies rapporteerden dat deelnemers negatieve gevolgen ervoeren tijdens een sociale media pauze. Dit omvatte gevoelens van verveling, eenzaamheid of een sterk gevoel van "fear of missing out" (FOMO). Deze nadelen kunnen er ook toe hebben bijgedragen dat de voordelen van een pauze minder zichtbaar waren. Het lage nalevingspercentage in sommige studies – waarbij deelnemers toch sociale media gebruikten ondanks de instructies – wijst erop dat zulke pauzes niet altijd gemakkelijk vol te houden zijn.
• Beperkingen van de studies
  Veel van de studies hadden kleine onderzoeksgroepen en richtten zich vooral op studenten of inwoners van Westerse landen. Dit maakt het lastig om te zeggen of de resultaten ook gelden voor andere groepen, zoals ouderen, tieners of mensen uit niet-Westerse culturen. Bovendien waren de deelnemers vaak niet geblindeerd, wat betekent dat ze wisten wat het doel van de studie was. Dit kan hun antwoorden beïnvloed hebben, omdat ze misschien gaven wat ze dachten dat de onderzoekers wilden horen.
• Suggesties voor toekomstig onderzoek
  Onderzoekers pleiten voor meer studies die zich richten op langere pauzes of alternatieve strategieën zoals het verminderen van sociale media gebruik in plaats van volledig stoppen. Ook wordt aangeraden om vaker dagelijkse veranderingen in welzijn te meten, zoals hoe mensen zich op specifieke dagen voelen, en om te kijken naar individuele verschillen. Dit kan helpen om te begrijpen waarom een pauze voor sommige mensen wel werkt en voor anderen niet.