Vlamingen consumeren nieuws via steeds meer kanalen, maar AI-gedreven journalistiek ligt buiten hun comfortzone. Trends uit Digital News Report 2024.
De cijfers van het Digital News Report 2024 zijn gelanceerd, en Nieuwsgebruik.be duikt in de Vlaamse cijfers. De interesse in nieuws daalt stelselmatig, vooral bij jongeren. 2024 is het jaar waarin GenAI volledig doorbrak, toch voelen het merendeel van de Vlamingen zich eerder oncomfortabel bij het gebruik van AI in de journalistiek. Sociale media blijven een belangrijke weg naar nieuws, maar op nieuwere platformen zoals TikTok, is het moeilijker om betrouwbaar van onbetrouwbaar nieuws te onderscheiden.
Studie over
Volwassenen (>18 jaar)
Ouderen (>65 jaar)
Media-inhoud
Onderzoeksmethode(n)
Survey
Medium/technologie
App
Printmedia
Internet
Smartphone
Sociale media
Soort publicatie
Rapport
Tags
Mediagebruik
Nieuws
Sociale media
journalistiek
Kerninzichten
1. Weinig Vlamingen voelen zich comfortabel bij AI als nieuwsproducent. Slechts 13% van de Vlaamse nieuwsgebruikers voelt zich comfortabel met AI als nieuwsproducent. Jongeren en hoger opgeleiden zijn beter geïnformeerd over en staan positiever tegenover AI. Toch blijft er een grote terughoudendheid, vooral bij politieke berichtgeving.
2. Vertrouwen in nieuws krijgt deuk op links.Het vertrouwen in nieuws stagneert wereldwijd en de kloof tussen Vlaanderen(51%) en Wallonië (35%) blijft groot. Opmerkelijk is de toename van wantrouwenonder linksgeoriënteerde Vlamingen (24%) en jongeren (34%). Transparantie, hogejournalistieke standaarden en representatie zijn cruciaal voor het vertrouwen in nieuws.
3. Niet alle vormen van nieuws mijden zijn problematisch. Nieuws mijden stijgt in Vlaanderen, met 62% die soms of vaak nieuws mijden in 2024 (tegenover 48% in 2017). Jongere en lager opgeleide Vlamingen mijden vaker nieuws. Hoewel 85% nog regelmatig nieuws consumeert, blijft het belangrijk om de groei van nieuwsafhakers (nu 13%) tegen te gaan en hen te informeren.
4. Op TikTok is het moeilijker betrouwbaar van onbetrouwbaar nieuws te onderscheiden. Het is moeilijker om betrouwbaar van onbetrouwbaar nieuws te onderscheiden op TikTok. Hoewel sociale media voor 38% een nieuwsbron is, maken 47% van deVlaamse nieuwsgebruikers zich zorgen over de betrouwbaarheid. TikTok en X(voorheen Twitter) worden als problematischer gezien voor het herkennen van betrouwbare informatie.
5. Jongeren vertrouwen en interesseren zich het minst in nieuws. Jongeren (18-24 jaar) vertonen de grootste desinteresse en het grootste wantrouwen in nieuws. Hoewel 29% van hen meerdere keren per dag nieuws raadpleegt, zegt 35% geen interesse te hebben en wantrouwt 34% het nieuws.
6. Vlaamse nieuwsgebruikers verwachten dat nieuwsmedia hen helder en gebalanceerd informeren. Vlaamse nieuwsgebruikers hechten vooral waarde aan nieuws dat hen op de hoogte houdt, zaken bijleert en verschillende perspectieven biedt. Toch voldoet de journalistiek niet volledig aan deze verwachtingen, vooral bij jongere en minder gegoede Vlamingen.
7. Meer tevreden klanten onder betalende nieuwsgebruikers. Betalende nieuwsgebruikers zijn tevredener over nieuwsmedia, vooral overnieuws dat praktische informatie biedt en maatschappelijke betrokkenheid stimuleert. Betalingsbereidheid blijft laag, vooral onder laagopgeleiden en lage inkomens.
8. Nieuwsgebruik evolueert, maar minder uitgesproken dan elders. Vlaams nieuwsgebruik verschuift naar digitale platforms, met sociale media als groeiende, maar nog complementaire bron. Jongeren gebruiken vaker sociale media, terwijl traditionele nieuwsmerken nog steeds hoog vertrouwen genieten.
9. Politiek uitgesproken Vlamingen tonen meer interesse in (digitaal) nieuws. Politiek uitgesproken Vlamingen raadplegen vaker nieuws, hebben meer vertrouwen en participeren actiever in nieuws discussies dan politiek onuitgesproken Vlamingen. Ze gebruiken minder sociale media als nieuwsbron en betalen vaker voor online nieuws.
Picone, I. et al.(2024, 17 juni). 9 key trends uit het Digital News Report 2024. Nieuwsgebruik.be.
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.