Vijf dimensies van digitale skills: de invloed van waargenomen discriminatie op online ontwikkeling
Jongeren die zich gediscrimineerd voelen, hebben vaak betere digitale vaardigheden dan leeftijdsgenoten die dit niet ervaren. Dit onderzoek, uitgevoerd onder 6221 jongeren van 12 tot 20 jaar in zes Europese landen, laat zien dat de perceptie van discriminatie hen mogelijk motiveert om meer tijd online door te brengen en steun te zoeken bij vrienden. Dit helpt hen hun digitale vaardigheden te ontwikkelen. Toch kan waargenomen discriminatie ook leiden tot sociale isolatie. De studie benadrukt hoe belangrijk het is om de rol van discriminatie in de digitale ontwikkeling van jongeren te begrijpen.
Discriminatie kan digitale vaardigheden verbeteren: Jongeren die discriminatie ervaren, ontwikkelen soms betere digitale vaardigheden. Vooral vaardigheden zoals programmeren en het maken van digitale inhoud zijn sterker bij deze groep.
Sociale isolatie speelt een rol: Jongeren die offline discriminatie voelen, zoeken vaak steun online. Ze maken nieuwe contacten via internet en verbeteren zo hun digitale vaardigheden. Dit ondersteunt de "sociale compensatietheorie", die stelt dat online interactie offline isolatie kan compenseren.
Niet alle digitale vaardigheden hangen samen met discriminatie: Digitale vaardigheden werden in dit onderzoek opgesplitst in vijf onderdelen: technische en operationele vaardigheden, programmeren, informatie navigeren en verwerken, communicatie en interactie, contentcreatie en -productie. Vaardigheden zoals communicatie en interactie worden niet significant beïnvloed door discriminatie.
Invloeden op digitale vaardigheden
Zelfvertrouwen en steun zijn belangrijk: Zelfvertrouwen (self-efficacy) is sterker gekoppeld aan digitale vaardigheden bij jongeren die discriminatie ervaren. Voor jongeren zonder discriminatie spelen steun van vrienden en ouderlijke begeleiding een grotere rol.
Meer tijd online kan risico’s meebrengen: Hoewel meer tijd op internet leidt tot betere digitale vaardigheden, kan het ook negatieve gevolgen hebben. Eenzaamheid en onzekerheid kunnen leiden tot problematisch internetgebruik, zoals verslaving of risicovol gedrag.
Verschillen tussen landen
Finse jongeren hebben de meeste digitale kennis: In Finland worden jongeren gestimuleerd om digitaal actief te zijn, wat zorgt voor meer kennis en vaardigheden. Estse en Portugese jongeren hebben de laagste digitale kennis vanwege minder kansen in deze landen.
Beperkingen van het onderzoek
Discriminatie werd beperkt gemeten: Het onderzoek keek alleen naar discriminatie op basis van etniciteit of cultuur. Andere vormen van discriminatie, zoals op basis van geslacht of geloof, kunnen andere resultaten opleveren.
Beter meten is nodig: Perceptie van discriminatie werd gemeten met één vraag, terwijl meerdere vragen vaak een beter beeld geven. Toekomstig onderzoek moet gedetailleerdere meetmethodes gebruiken.
Conclusie
Discriminatie heeft een gemengde invloed op digitale ontwikkeling. Jongeren kunnen vaardigheden verbeteren door meer online te zijn, maar dit kan ook risico’s met zich meebrengen. Het is belangrijk om deze balans te begrijpen en jongeren te ondersteunen.
De Coninck, D., Vissenberg, J., Joris, W., & d’Haenens, L. (2023). Perceived discrimination and digital inequalities among children and young people: studying the multidimensional concepts of digital skills and digital knowledge. Information, Communication & Society, 27(2), 350–367. https://doi.org/10.1080/1369118X.2023.2205508
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.