Is er een verband tussen nieuwsberichtgeving over en angst voor terrorisme?
In Vlaanderen weerspiegelden kranten en hun lezers traditioneel de economische links-rechts verschillen in de samenleving, maar recent zijn ze dichter naar elkaar gegroeid. Een nieuwe dimensie van links-rechts, gericht op houdingen ten opzichte van vluchtelingen, immigratie, Islam en terrorisme, werd invloedrijk in de jaren 2000. Deze paper bevat twee studies die aantonen dat een links-georiënteerde krant meer context geeft over terrorisme en dat haar lezers minder angst voor terrorisme hebben. Lezers van de rechts-georiënteerde krant ervaren meer angst, mogelijk door de focus op misdaad en politiek ingrijpen.
Studie over
Media-inhoud
Volwassenen (>18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Inhoudsanalyse
Digitale methoden
Survey
Medium/technologie
Printmedia
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
terrorisme
Nieuws
Islamofobie
Kerninzichten
Is er meer gedifferentieerd nieuws over terrorisme in de links-georiënteerde krant en minder gedifferentieerd nieuws over terrorisme in de rechts-georiënteerde krant? Gedifferentieerd nieuws betekent dat er een onderscheid wordt gemaakt tussen moslims en terroristen.
In deze studie werd een inhoudsanalyse gedaan van één links-georiënteerde krant (De Morgen) en één rechts-georiënteerde krant (Het Laatste Nieuws, HLN). De onderzoekers keken hierbij naar hoe vaak bepaalde woorden voorkomen in de artikels van deze kranten en welke woorden het vaakst in de buurt stonden van het woord "islam".
De onderzoekers vinden in De Morgen een eerder persoonlijke benadering rond de islam, die gericht is op familie en debat. De woorden die het vaakst in de buurt staan van "islam" zijn "probleem", "burger" en "strand". Dicht bij "radicalisering" staat dan weer vaak "familie", "kind" en "centrum".
In HLN vinden de onderzoekers een meer misdaadgerichte benadering, die focust op overheidsoptreden en geweld. Vaak staan de woorden "staatsveiligheid", "politiek" en "N-VA" in de buurt van "islam". Dicht bij "radicalisering" staan woorden zoals "terreur", "geval" en "jongere".
Woordwolken van welke woorden vaak in de buurt staan van "islam" en "radicalisering" geven een gelijkaardig beeld, alhoewel het verschil tussen de kranten groter is bij het woord "radicalisering" dan "islam".
In crisis-berichtgeving (vlak na de terroristische aanslagen in Brussel) zijn de verschillen tussen de kranten meer uitgesproken dan in gewone berichtgeving.
Hebben lezers van de links-georiënteerde krant minder angst voor terrorisme en lezers van de rechts-georiënteerde krant meer?
Deze vraag werd onderzocht aan de hand van een survey die door 878 Vlaamse volwassenen werd ingevuld.
Gemiddeld scoorden de respondenten 4.87 op een schaal van 11 op vlak van angst voor terrorisme, wat duidt op een matige angst.
Lezers van HLN en mensen met een laag vertrouwen in kwaliteitskranten voelen zich significant meer angstig voor terrorisme. Voor het lezen van De Morgen werd geen significante relatie gevonden met angst voor terrorisme.
Mertens, S., De Coninck, D., & D’Haenens, L. (2023). From pen to perception: Does news reporting advance terrorists’ agendas? In A. Mekki-Berrada & L. D’Haenens (Reds.), Islamophobia as a Form of Radicalisation: Perspectives on Media, Academia and Socio-political Scapes from Europe and Canada (pp. 125–142). Leuven University Press. https://doi.org/10.1353/book.109798
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.