We vertellen uiteraard niets nieuw als we stellen dat onze mediapraktijken alsmaar (audio)visueler worden. Op de diverse socialemediaplatformen vormen automatisch startende videootjes een essentieel onderdeel van feeds. Ook nieuwsmedia volgen deze trend en posten steeds meer video’s om onze aandacht te grijpen.
Deze Dataduik belicht de audiovisuele nieuwsconsumptiegewoontes van Vlamingen, gebaseerd op de meest recente imec.digimeter (2024) en het Digital News Report (2024). Vragen die we trachten te beantwoorden: Wat zijn de meest gebruikte kanalen voor nieuwsvideo’s? Naar welke videomodaliteiten gaat de voorkeur uit? En over welke nieuwsonderwerpen bekijken Vlamingen het vaakst een video?
De meest gebruikte kanalen voor nieuwsvideo’s zijn sociale media. Bijna de helft van de Vlamingen krijgt vooral nieuwsvideo’s binnen via deze platformen (46%). Nog steeds met stip op één staat Facebook (21%), dan Instagram (10%), YouTube (8%), TikTok (4%) en X (2%). Het zijn vooral jongeren (-35-jaar, 64%), vrouwen (49%) en korter geschoolden (55%) die via deze platformen nieuwsvideo’s consumeren.
Ook nieuwsmerken bieden steeds meer nieuwsvideo’s aan op de eigen site of app. 45% van de Vlamingen geeft dan ook aan voornamelijk via vertrouwde merken nieuwsvideo’s te bekijken. De profielschets van deze gebruikers staat bijna lijnrecht tegenover die van de vorige groep. Het zijn eerder mannen (46%), langer geschoolden (49%) en 35+’ers (52%) die voornamelijk via nieuwssites of –apps video’s bekijken.
De nieuwsvideo’s die ze ofwel via socialemediaplatformen ofwel via nieuwsmedia consumeren, zijn in de eerste plaats korte video’s (short-form). 65% heeft deze wel eens bekeken, van wie 46% wekelijks en ongeveer 12% dagelijks.
Langere nieuwsvideo’s (long-form) worden door bijna de helft van de Vlamingen (49%) bekeken. 27% doet dit wekelijks, slechts 6% dagelijks. Ook behoort het afstemmen op een live nieuwsstream (nog) niet tot het nieuwsrepertoire van het merendeel van de Vlamingen. We zien gelijkaardige percentages als voor de lange nieuwsvideo’s, met een vijftal procent van de Vlaamse nieuwsgebruikers die dagelijks afstemt op dergelijke streams.
Indien de Vlaming nieuwsvideo’s bekijkt – wat het merendeel dus wel op regelmatige basis doet – zijn dit vooral video’s over harde nieuwsonderwerpen (82%) zoals internationaal nieuws, nationale politiek en misdaad en veiligheid. Zachte nieuwsonderwerpen worden minder in videovorm geconsumeerd (46%).
Welke lessen kunnen we trekken uit deze data? Eerst en vooral wordt het aanbieden van nieuws online in de vorm van videootjes zeker gesmaakt. Het is echter een kip-of-het-ei-verhaal. Nieuwsmedia volgen de socialemediaplatformen in het posten van meer en meer visuele content. De gebruiker wordt dus op alle platformen meer geconfronteerd met dit type content.
Het is voor nieuwsmedia echter moeilijk een balans te vinden tussen het aanbieden van behapbare content in de vorm van eerder korte video's en toch ook voldoende diepgaande content. Visuele content droeg lange tijd een zekere betrouwbaarheid en geloofwaardigheid met zich mee. Het geloof in wat je ziet met je eigen ogen wordt in het AI-tijdperk meer en meer uitgedaagd. De komende jaren zal de onlinewereld overspoeld worden met AI-gegenereerde content, ook van bewegende beelden (de zogenaamde deepfakes).
Niettegenstaande hebben video’s het voordeel van vlot deelbaar te zijn en een beeld – of meerdere beelden – zegt vaak meer dan 1000 woorden. Echter leidt het ook tot een soort van vluchtigheid en vergankelijkheid van de nieuwscontent.
Tot slot is de drang om nieuws in audiovisuele vorm te consumeren voorlopig beperkt tot het bekijken van video’s. Het afstemmen op een live nieuwsstream behoort zelden tot het mediadieet van de Vlaming. We zien dus geen Amerikaanse toestanden waar nieuwsgebruikers verknocht zijn aan de continue 24u op 24, 7 op 7 stroom aan nieuws. Al durven we wel stellen dat Vlaamse mediagebruikers minder routinematig en op gezette tijdstippen nieuws consumeren. Dit opent dus wel de deur voor zulke streams.
Zit je na het lezen van deze dataduik nog met vragen?
Heb je een tip voor een andere dataduik? Laat het weten!
Hou de vinger aan de pols rond mediaonderzoek via de updates van Mediapunt.
Ontdek onze publicaties met nieuw onderzoek, artikels waarin we dieper in data duiken, aankondingen van interessante events en actualiteitsgerelateerde opiniestukken.
