In de afgelopen decennia heeft de manier waarop mensen naar audio en radio luisteren aanzienlijke veranderingen ondergaan. Waar luisteraars ooit beperkt waren tot het afstemmen van het radiotoestel op de lokale zenders, hebben mensen nu toegang tot een schat aan digitale audiobronnen, waaronder podcasts, audioboeken en online radiostations.
Met de opkomst van mobiele technologie en streamingdiensten hebben luisteraars vandaag de mogelijkheid om naar hun favoriete programma's en muziek te luisteren waar ze ook zijn, op elk moment van de dag. Bovendien bieden moderne audio-apparaten en apps luisteraars meer controle over hun luistergedrag. Maar leiden deze evoluties ook tot veranderend luistergedrag? En kanaliseren nieuwe luistergewoontes dan het klassieke radioluisteren?
In deze Dataduik duiken we in de recente imec.digimeterscijfers (data 2022) en gaan we dieper in op verschuivingen in luistergedrag van Vlamingen.
Audio mag vandaag dan wel altijd en overal beschikbaar zijn, dat wil nog niet zeggen dat de radio heeft afgedaan. Volgens de cijfers van imec.digimeter luistert 63% van de Vlamingen dagelijks naar de radio. Opvallend, wat dat is een stijging van 3 procentpunten in vergelijking met 2011. Deze stijging zien we bij alle leeftijdsgroepen, behalve bij de 18-24-jarigen (29%, -4).
De stijging in radio luisteren, kan deels gelinkt zijn aan de toestellen waarmee de Vlaming minstens maandelijks radio luistert: DAB+ (34%, +2 in vergelijking met 2021) en smartphone (25%, geen verandering met 2021). Ondanks de stijging van DAB+ de afgelopen jaren, wordt er in Vlaanderen nog steeds vaker naar een klassiek radiotoestel geluisterd.
De autoradio is veruit het populairste toestel, met vier op de vijf Vlamingen die naar de radio luistert in hun auto. De digimeter maakt hierbij geen onderscheid tussen FM en DAB(+).
Wanneer we de toestellen meer in detail bekijken, valt het op dat zowat alle toestellen minder vaak door de jongste, en de twee oudste groepen beluisterd wordt. De uitzondering hier is dat de helft van de 75+’ers naar FM-radio luistert.
Op de meerderheid van deze toestellen kan uiteraard ook andere audio geluisterd worden, want ons brengt naar nieuwere luisterpatronen.
Er zijn verschillende trends te zien in de audio- en radioconsumptie van mensen. Hieronder worden enkele van de belangrijkste trends besproken.
Podcasts zijn de één van de snelst groeiende vormen van digitale mediaconsumptie. Het aantal mensen dat naar podcasts luistert, blijft gestaag toenemen en steeds meer mensen ontdekken deze vorm van on-demand audio. 23% (+3 in vergelijking met 2021) van de Vlamingen luistert minstens maandelijks naar een podcast. Bij de jongste leeftijdsgroepen bereiken podcasts maandelijks minimum één derde van hen. Er is dan ook een opvallende stijging in actief gebruik bij 18-24-jarigen (39%, +12).
Hoewel het maandelijks bereik van podcasts dus blijft stijgen, winnen podcasts niet per definitie ‘ieders oren’. Bij Vlamingen met een lager inkomensniveau luistert slechts 14% minstens maandelijks (tegenover 32% bij een hoger inkomensniveau) en geeft 13% aan niet te weten wat een podcast is (tegenover een algemene 7%).
Vandaag beluistert zowat de helft van de Vlamingen audio via YouTube en/of Spotify. Vorig jaar was YouTube nog populairder, maar door een terreinverlies als online kanaal om muziek te beluisteren hebben beide platformen nu 45%.
Hoewel YouTube en Spotify gratis gebruikt kunnen worden, zien we in 2022 een stijging in het betalen voor muziekstreamingdiensten: een op drie Vlamingen betaalt voor online muziek (33%, +2 in vergelijking met 2021). Spotify neemt daar resoluut de koppositie in. In vergelijking met videostreaming, combineren gebruikers minder vaak verschillende streamingdiensten om naar muziek te luisteren. Slechts 3% van de Vlamingen betaalde voor meer dan één muziekstreamingdienst.
Bij jongere groepen is de betalingsbereidheid voor een muziekstreamingdienst merkelijk hoger dan bij oudere leeftijdsgroepen. Bij -34-jarigen betaalt ruim de helft voor online muziek, bij de oudste groepen daalt dat cijfer naar 9% (55-64-jarigen) en 4% bij de oudste groep van 75+’ers.
Zit je na het lezen van deze dataduik nog met vragen?
Heb je een tip voor een andere dataduik?
Laat het weten!
Hou de vinger aan de pols rond mediaonderzoek via de updates van Mediapunt.
Ontdek onze publicaties met nieuw onderzoek, artikels waarin we dieper in data duiken, aankondingen van interessante events en actualiteitsgerelateerde opiniestukken.
