Vertrouwen in kwaliteitsmedia: sleutel tot inclusie?
De afgelopen jaren is discriminatie een steeds belangrijker onderwerp geworden in publieke debatten. Toch is er weinig onderzoek gedaan naar de rol van mediagebruik en vertrouwen in nieuwsmedia bij het vormen van attitudes tegenover discriminatie op verschillende gronden, zoals geslacht, seksualiteit of religie. Dit onderzoek analyseert hoe mediagebruik en vertrouwen hierin een rol spelen bij Belgische volwassenen. Het blijkt dat kijken naar publieke televisie samenhangt met minder aanvaardbaar vinden van discriminatie. Vertrouwen in nieuwsmedia speelt een rol, net als contact met andere groepen en persoonlijke ervaringen met discriminatie. Publieke televisie en kwaliteitsmedia kunnen helpen om tolerantie te bevorderen, terwijl commercieel nieuws juist discriminatie kan versterken. De studie benadrukt het belang van diversiteit en vertrouwen in media voor een inclusieve samenleving.
Studie over
Volwassenen (>18 jaar)
Onderzoeksmethode(n)
Survey
Medium/technologie
Televisie/video
Soort publicatie
Wetenschappelijk artikel
Tags
Attitudes
media gebruik
openbare omroep
Kerninzichten
Publieke televisie verlaagt aanvaardbaar vinden van discriminatie Mensen die regelmatig naar publieke televisie kijken, accepteren minder vaak discriminatie. Dit geldt voor alle onderzochte vormen van discriminatie, zoals op basis van leeftijd, uiterlijk, etniciteit, religie, geslacht en seksuele oriëntatie. Publieke zenders, zoals de VRT en RTBF, hebben diversiteit hoog in het vaandel staan en promoten inclusieve boodschappen. Door een divers en genuanceerd beeld van de maatschappij te tonen, dragen ze bij aan een tolerantere houding bij het publiek.
Vertrouwen in media beïnvloedt hoe we discriminatie zien Het vertrouwen in nieuwsmedia speelt een grote rol. Mensen die kwaliteitsmedia, zoals kranten of publieke televisie, vertrouwen, zijn minder geneigd om discriminatie goed te keuren. Dit komt doordat deze media vaak dieper ingaan op onderwerpen en genuanceerde informatie bieden. Aan de andere kant kan vertrouwen in commerciële televisie leiden tot meer aanvaardbaar vinden van discriminatie, vooral op basis van leeftijd en uiterlijk. Commerciële media gebruiken vaak sensatie of stereotypering, wat bestaande vooroordelen kan versterken.
Contact met andere groepen verlaagt vooroordelen Mensen die regelmatig contact hebben met minderheidsgroepen, zoals etnische of religieuze minderheden, zijn over het algemeen minder discriminerend. Direct contact met andere groepen kan stereotypes doorbreken en empathie vergroten. Dit effect is sterker dan alleen blootstelling aan media. Het onderzoek laat ook zien dat contact met minderheden de invloed van populaire media op discriminatie kan verzachten.
Eigen ervaring met discriminatie heeft een dubbel effect Mensen die zelf discriminatie hebben ervaren, keuren discriminatie soms verrassend genoeg eerder goed. Dit kan komen door psychologische mechanismen, zoals het rechtvaardigen van eigen ervaringen of het overnemen van maatschappelijke vooroordelen. Media, zoals publieke televisie, kunnen deze neiging versterken door onbedoeld bepaalde stereotypes te normaliseren, bijvoorbeeld rond leeftijd of uiterlijk.
Kwaliteit en nuance in media zijn cruciaal Het onderzoek benadrukt hoe belangrijk het is om te vertrouwen op kwaliteitsmedia. Deze bronnen bieden meer genuanceerde en diverse beelden van de samenleving, wat helpt om vooroordelen te verminderen. Commerciële media, die vaak gericht zijn op sensatie, kunnen daarentegen bijdragen aan het versterken van negatieve stereotypes. Vertrouwen in betrouwbare media maakt mensen ontvankelijker voor inclusieve boodschappen.
Intergroepcontact moet worden gestimuleerd Persoonlijk contact met minderheidsgroepen blijkt een krachtig middel tegen discriminatie. Mensen met veel contact keuren discriminatie vaker af, ongeacht hoeveel media ze consumeren. Media kunnen hierin een rol spelen door positieve en realistische beelden van minderheidsgroepen te laten zien. Dit kan de drempel verlagen voor mensen om in het echte leven contact te zoeken met andere groepen.
Complexe interactie tussen media en persoonlijke ervaringen De manier waarop media discriminatie benaderen, beïnvloedt hoe mensen met persoonlijke ervaringen hiermee omgaan. Bijvoorbeeld, publieke televisie kan soms onbedoeld stereotypes over leeftijd en uiterlijk versterken. Dit laat zien dat media niet alleen een informatiebron zijn, maar ook een platform dat diepgewortelde opvattingen kan vormen of veranderen.
Steeman, L. L., De Coninck, D., & d’Haenens, L. (2025). Exploring attitudes toward discrimination: The role of news media consumption, news media trust, discriminatory experiences, and intergroup contact. Mass Communication and Society, Online-first.
Onderzoek in de kijker
Elke maand komen er in Vlaanderen gemiddeld 16 nieuwe papers en publicaties uit rond media en communicatie. We selecteren voor jou enkele markante publicaties.